Có nhiều giả thiết về sự ra đời của áo Bà Ba, tuy nhiên quan điểm nhận được nhiều sự đồng thuận cho rằng áo Bà Ba đã xuất hiện tại Việt Nam vào khoảng thế kỷ 18-19, thông qua việc buôn bán, người Việt Nam đã giao lưu văn hóa với người Peranakan (hay còn gọi là Baba Nyonya, hậu duệ của người Trung Hoa nhập cư ở vùng Nam Dương, nay là Malaysia, Singapore và Indonesia), lấy cảm hứng từ kiểu áo của họ rồi sáng tạo ra “áo Bà Ba” cho riêng mình.
Vào thời điểm mới du nhập, chưa có thuốc nhuộm hóa học, muốn nhuộm màu đen, màu nâu cho áo Bà Ba, người dân thường dùng lá bàng, vỏ các loại cây trong tự nhiên nhuộm rồi phủ bùn để chống trôi màu. Nút áo Bà Ba cũng đa dạng và biến đổi theo mỗi giai đoạn, người ta thay đổi nút bấm truyền thống thành các loại nút sáng tạo nhiều mẫu mã làm tôn thêm điểm nhấn cho thân áo. Trải qua thời gian, chiếc áo Bà Ba đã nhiều lần được cách tân cho phù hợp với sự vận động của cơ thể người mặc cũng như sự thay đổi về tư duy thời trang. Ngày nay, chiếc áo Bà Ba truyền thống được các nhà thời trang cải tiến, vẫn mang đậm tính dân tộc với tinh thần hiện đại và mới mẻ hơn.

Nhắc đến áo Bà Ba, hình ảnh đầu tiên mà ta nghĩ đến là nét dịu dàng, đằm thắm của người phụ nữ Nam Bộ, sự chất phác, mộc mạc của người nông dân, hay hình ảnh người chiến sĩ cách mạng trung kiên, bất khuất. Xuyên suốt chặng đường lịch sử đất nước, áo Bà Ba đã chứng kiến biết bao thăng trầm cùng những chiến tích vẻ vang của dân tộc Việt Nam. Tất cả điều đó đã làm nên ý nghĩa đặc biệt quan trọng của chiếc áo Bà Ba trong lòng những người con Đất Việt.